Nhận định Real Madrid vs Sevilla (2 giờ ngày 10.5): ‘Los Blancos’ quyết tâm chiếm ngôi đầu
Đức Giáo hoàng đã được đưa vào bệnh viện Gemelli của Rome vào ngày 14.2 sau khi bị tình trạng khó thở trong nhiều ngày. Ông được chẩn đoán mắc viếm phổi kép, tức bệnh viêm phổi ở cả hai lá phổi.Giáo hoàng Francis trong hai năm đã nhiều lần bị ốm. Ông đặc biệt dễ bị nhiễm trùng phổi vì ông đã bị viêm màng phổi khi còn trẻ và đã phải cắt bỏ một phần phổi.
Shadow Tactics: Blades of the Shogun chính thức lên PS4 và Xbox One
Tại buổi làm việc, ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, báo cáo về công tác sắp xếp tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ "tinh, gọn, mạnh", hoạt động "hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả" (thông qua đề án còn 13/19 sở, đầu mối bên trong các sở giảm 21,8%, đầu mối bên trong các đơn vị sự nghiệp công lập giảm 18,5%).Tỉnh Quảng Nam kiến nghị, đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, thống nhất cho địa phương xây dựng danh mục dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược trong việc phát triển, xã hội hóa đầu tư sân bay Chu Lai (khoảng 11.000 tỉ đồng, đầu tư hạ tầng khu đông sân bay) và cảng biển Quảng Nam (khoảng 6.400 tỉ đồng); kiến nghị nâng cấp, mở rộng QL40B, QL4B, QL14D. Đồng thời, kiến nghị Thủ tướng thống nhất báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép thực hiện "Cơ chế, chính sách đặc thù để xây dựng, phát triển tỉnh Quảng Nam". Trong đó, cho phép UBND tỉnh Quảng Nam lập, trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt đề án đầu tư luồng Cửa Lở và Trung tâm logistics container Chu Lai; sớm hình thành trung tâm logistics đa phương tiện tại Chu Lai và xây dựng cảng biển Quảng Nam trở thành trung tâm cảng biển - dịch vụ logistics container của khu vực miền Trung - Tây nguyên.Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương những kết quả Quảng Nam đạt được trong năm 2024, đặc biệt là nỗ lực trong tăng trưởng, an sinh xã hội, hạ tầng, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư. Theo Thủ tướng, Quảng Nam có nhiều điểm đặc thù, cần phải khai thác; năm 2025 phải đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số.Thủ tướng lưu ý hạ tầng của Quảng Nam hiện đầy đủ nhưng chưa hoàn thiện; sân bay, bến cảng, cao tốc đều có nhưng chưa khai thác tối ưu. Toàn bộ phần ven biển về phía đông phải để cho sản xuất kinh doanh dịch vụ. Nguồn nhân lực chất lượng cao cũng còn thiếu... "Nên nhìn xa trông rộng, nghĩ sâu làm lớn, làm việc nào ra việc đó, không dàn trải, giữ đúng nguyên tắc xuyên suốt, kiên định, kiên trì. Phải lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể trong phục vụ, đổi mới sáng tạo", Thủ tướng yêu cầu.Về các kiến nghị của Quảng Nam, Thủ tướng đồng ý về chủ trương xây dựng trung tâm logistics Chu Lai, đầu tư nâng cấp các tuyến quốc lộ. Nhìn chung địa phương và các bộ, ngành đang triển khai các nhiệm vụ được giao, song còn chậm; cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, tập trung trong thời gian tới. Về xã hội hóa Cảng hàng không Chu Lai, tỉnh phải chủ trì theo thẩm quyền, đề nghị trong tháng 2 phải giải quyết dứt điểm đất đai, kêu gọi nhà đầu tư theo phê duyệt của Bộ GTVT. Đặc biệt, Thủ tướng lưu ý Quảng Nam phải xây dựng hệ sinh thái sân bay, đô thị sân bay tương ứng sân bay 4F. "Thẩm quyền là ở UBND tỉnh Quảng Nam, vướng đất quốc phòng thì trao đổi với Bộ Quốc phòng. Trong tháng 2 phải giải quyết dứt điểm việc này, sau khi giải quyết dứt điểm đất đai này rồi thì kêu gọi các nhà đầu tư dựa vào phê duyệt của Bộ GTVT. Làm càng sớm càng tốt", Thủ tướng nhấn mạnh.Sáng cùng ngày, Thủ tướng cùng đoàn công tác đã đến dâng hoa, dâng hương tại Tượng đài Mẹ VN anh hùng, Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Quảng Nam và Nhà bia ghi danh liệt sĩ quê Thanh Hóa trong khuôn viên Tượng đài Mẹ VN anh hùng.Sáng 8.2, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đến thăm, tham quan khu phức hợp cơ khí, sản xuất, lắp ráp ô tô Chu Lai - Trường Hải của Tập đoàn Trường Hải (Thaco) tại xã Tam Hiệp (H.Núi Thành, Quảng Nam). Thủ tướng mong muốn thời gian tới Thaco tiên phong trong đổi mới, cải tiến hoạt động của doanh nghiệp; phải tăng tốc, bứt phá cùng với đất nước... Thủ tướng đề nghị Thaco nghiên cứu để sản xuất toa tàu, đường sắt tốc độ cao. Về đề xuất của Thaco trong việc đầu tư dự án tuyến luồng Cửa Lở cho tàu 50.000 tấn vào cảng Chu Lai, Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc, chủ trương và giao Bộ GTVT làm các thủ tục.
Sao bóng chuyền 1,93 m Thanh Thúy cập bến châu Âu: 'Tôi lo lắng, nhưng...'
Phát biểu tại cuộc làm việc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, trong thành tựu chung của đất nước năm 2024 có sự đóng góp quan trọng của lực lượng công an. Đây là lực lượng nòng cốt đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; cùng lực lượng quân đội xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.Các loại tội phạm được Bộ Công an đẩy mạnh trấn áp, phòng ngừa, ngăn chặn có hiệu quả, nhất là tội phạm về ma túy, trật tự an toàn giao thông, chống người thi hành công vụ… Dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, tình hình trật tự an toàn giao thông cơ bản được bảo đảm, so với cùng kỳ nghỉ tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, tai nạn giao thông giảm mạnh ở cả ba tiêu chí về số vụ, số người chết và số người bị thương.Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao Bộ Công an đã gương mẫu, đi đầu trong việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy; đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả.Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, năm 2024 Quốc hội đã thông qua nhiều dự thảo luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo như: luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; luật Dữ liệu; luật Phòng, chống mua bán người… Quốc hội cũng phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 với tổng vốn trên 22.000 tỉ đồng; thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ năm 2025... Chủ tịch Quốc hội đề nghị lực lượng công an đẩy mạnh tuyên truyền về những quy định, chính sách mới này.Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, giai đoạn 2025 - 2030, ngành công an vào cuộc quyết liệt trong đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy.Nêu rõ 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân, Chủ tịch Quốc hội tin tưởng ngành công an sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, đóng góp quan trọng vào công tác lập pháp, giám sát… của Quốc hội, đồng thời góp phần vào nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.Tại cuộc làm việc, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang đã báo cáo với Chủ tịch Quốc hội về tình hình, kết quả công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội thời gian qua, đặc biệt là dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ, đảm bảo người dân được đón tết trong môi trường an toàn, lành mạnh, bình yên, hạnh phúc; khẳng định thời gian tới, Bộ Công an sẽ tập trung thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Hỗn loạn xảy ra khi Hamas bàn giao con tin người Israel Arbel Yehoud cho Hội chữ thập đỏ hôm 30.1. Người phụ nữ bước đi trong sợ hãi khi đám đông vây quanh cô.Israel đã trì hoãn việc thả 110 tù nhân Palestine theo thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza để thể hiện phản ứng về đám đông này.Tuy nhiên, văn phòng thủ tướng cho biết việc trao trả vẫn được tiến hành sau khi các nhà hòa giải cam kết đảm bảo việc đưa con tin đi lại an toàn trong những đợt trao trả trong tương lai.Một con tin Israel bị Hamas bắt cóc từ cùng khu định cư với Yehoud, ông Gadi Moses (80 tuổi), cũng được trả tự do, cùng với 5 công dân Thái Lan đang làm việc tại các trang trại của Israel khi các tay súng Hamas tràn vào miền nam Israel tháng 10.2023.Ngoài ra còn người lính Israel Agam Berger, người đầu tiên được dẫn đi giữa những tòa nhà đổ nát ở Jabalia, phía bắc Gaza.Lực lượng Hamas đã có màn biểu dương lực lượng tại các đợt thả con tin hôm 30.1, một lời nhắc nhở rằng lực lượng này vẫn hiện diện mạnh mẽ ở Gaza sau hơn 15 tháng bị quân đội tiên tiến nhất Trung Đông bắn phá dữ dội.Cô Yehoud được bàn giao tại địa điểm ngôi nhà bị đánh bom của thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar, người đã bị Israel ám sát.Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đe dọa tử hình bất cứ ai làm tổn thương con tin và kêu gọi các nhà hòa giải đảm bảo tình trạng chen lấn sẽ không lặp lại.Cuối ngày 30.1, những chiếc xe buýt đã đến thành phố Ramallah ở Bờ Tây chở một số tù nhân Palestine dự kiến sẽ được trả tự do như một phần của thỏa thuận theo từng giai đoạn.Các quan chức y tế Palestine cho biết ít nhất 14 người Palestine bị thương do hỏa lực của Israel, một số bị trúng đạn thật và đạn cao su, những người khác do hít phải khí gas, khi họ tập trung tại lối vào Ramallah để chào đón những người bị giam giữ được trả tự do.Ở Israel, đó là ngày kỷ niệm tại nơi được gọi là Quảng trường Con tin ở Tel Aviv, nơi mọi người theo dõi trên màn hình khổng lồ.Một số người đã reo hò khi đặc phái viên Trung Đông của Mỹ Steve Witkoff đến tham gia, và tỏ lòng biết ơn vì vai trò của ông trong việc đảm bảo thỏa thuận ngừng bắn.Theo thống kê của Israel, hơn 250 con tin đã bị bắt cóc trong cuộc tấn công của Hamas ở Israel và hơn 1.200 người thiệt mạng.Cuộc tấn công của Israel đã giết chết hơn 47.000 người Palestine ở Gaza, khiến người dân phải đối mặt với tình trạng thiếu thuốc men, nhiên liệu và thực phẩm nghiêm trọng.
Khám phá máy giặt/sấy thông minh Samsung Bespoke AI
Ngày 12.2, UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết đã có quyết định thu hồi 18 ha đất do Công ty TNHH MTV đóng tàu Cam Ranh sử dụng tại P.Cam Phú, TP.Cam Ranh.Lý do tỉnh thu hồi diện tích đất trên là thuộc trường hợp chấm dứt dự án đầu tư. Sau đó sẽ giao Trung tâm Phát triển quỹ đất TP.Cam Ranh quản lý.Được biết, khu đất rộng 18 ha được địa phương giao Công ty TNHH MTV đóng tàu Cam Ranh để thực hiện dự án từ năm 2010 nhưng bỏ hoang đến nay.Báo cáo tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp này năm 2023 và quý 1/2024, không có hợp đồng đóng mới tàu và chỉ bàn giao được một số tàu sửa chữa với trị giá sản xuất, kinh doanh không đáng kể. Đồng thời chịu lỗ hàng trăm tỉ đồng bởi hoạt động sản xuất, kinh doanh, chi phí khấu hao, lãi vay có gốc ngoại tệ... và đang nợ bảo hiểm xã hội hàng chục tỉ đồng, nợ lương hàng trăm triệu đồng.Hiện, Công ty TNHH MTV đóng tàu Cam Ranh còn sử dụng 2 khu đất, tổng diện tích hơn 45,5 ha để sản xuất, kinh doanh. Mới đây, TAND tỉnh Khánh Hòa có ban hành quyết định mở thủ tục phá sản đối với Công ty TNHH MTV đóng tàu Cam Ranh theo chủ trương của Chính phủ về việc xử lý Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy - SBIC (phá sản công ty mẹ và 7 công ty con).
Lý do VinES tự tin cạnh tranh với pin Trung Quốc
Bí mật quân sự được bán giá rẻ trên mạng
Theo đó các hạng mục của dự án Tân An Huy được khởi công lần này gồm: hệ thống đường giao thông, hệ thống cống thoát nước, cây xanh, hệ thống chiếu sáng và bờ kè. Dự kiến dự án sẽ hoàn thành sau 36 tháng, tức vào ngày 6.2.2028.Ông Nguyễn Hồng Hải, Chủ tịch HĐQT Công ty Tân An Huy cho biết, dự án đã xây dựng được khoảng 30% khối lượng công việc nhưng sau đó phải dừng lại khi Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty Tân An Huy mất vào năm 2017. Cùng với việc Thanh tra TP.HCM chỉ ra hàng loạt sai phạm tại dự án như nợ thuế 216 tỉ đồng, 14 căn nhà đã xây dựng không phép sai quy hoạch, dự án đền bù chưa xong, chưa hoàn thiện hạ tầng... dự án dở dang và bất động suốt nhiều năm qua. "Hiện doanh nghiệp đã có phương án tốt, đảm bảo đủ khả năng tài chính để tiếp tục thực hiện và hoàn thành dự án, thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước và đảm bảo quyền và lợi ích của khách hàng đúng quy định của pháp luật. UBND huyện Nhà Bè cũng đã có văn bản báo cáo Thanh tra TP.HCM xem xét trình UBND TP.HCM cho chúng tôi tiếp tục thực hiện dự án. Công ty cam kết sẽ hoàn thành dự án nhà ở này trong thời hạn 36 tháng, khắc phục hoàn toàn những sai phạm, triển khai dự án đúng quy định của pháp luật nếu UBND TP.HCM cho phép doanh nghiệp được hoạt động trở lại", ông Hải khẳng định và mong muốn, chính quyền TP sẽ tạo điều kiện để ban lãnh đạo mới hoàn thiện dự án. Có mặt tại buổi khởi công sáng nay có không ít khách hàng, những người đã mua nền đất và đóng đủ tiền cho chủ đầu tư từ rất lâu, trong đó có hàng trăm người đã được giao nền nhưng nhiều năm qua không thể xây dựng nhà. Vì vậy, việc chủ đầu tư khởi công hạng mục hạ tầng dự án đã mở ra hy vọng hồi sinh dự án, trả lại quyền lợi chính đáng cho người mua đất. Nhiều khách hàng cho biết, họ mừng "phát khóc" khi thấy dự án khởi công trở lại sau hàng thập kỷ dở dang, gây thiệt hại lớn cho người mua. Việc dự án Tân An Huy khởi công trở lại trong những ngày đầu xuân cũng là tin mừng mà Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) gửi đến các hội viên của hiệp hội. Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, dự án Tân An Huy đã bị "đứng hình" 20 năm qua do năng lực yếu kém của chủ đầu tư trước đây nên cả khách hàng và người dân có đất trong khu vực dự án đều bị thiệt hại, không được an cư lạc nghiệp. Nay, Công ty Tân An Huy đã có ban lãnh đạo mới có năng lực và tâm huyết, đồng thời nhờ có sự chỉ đạo quyết liệt của UBND TP.HCM giao Thanh tra Thành phố chủ trì phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên - Môi trường và các đơn vị liên quan để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để dự án được khởi công trở lại là tin mừng cho khách hàng và người sử dụng đất trong dự án. HoREA kỳ vọng chủ đầu tư gặp gỡ đối thoại chân thành với người sử dụng đất trong khu vực dự án và khách hàng theo nguyên tắc tôn trọng và bảo đảm hài hòa lợi ích của khách hàng, người sử dụng đất, chủ đầu tư và lợi ích công cộng để tái khởi động lại dự án thành công.
Cứu sống kịp thời khách nước ngoài du lịch xuyên Việt bị hôn mê trong khách sạn
Vào ngày 9.1, sự kiện showcase Nụ hôn bạc tỉ do Thu Trang sản xuất diễn ra vô cùng sôi động. Bên cạnh dàn cast chính thì sự xuất hiện bất ngờ của cặp diễn viên hài Puka và Khả Như đã khiến không khí trở nên nóng hơn bao giờ hết.Trên thảm đỏ, "mẹ bầu" Puka chọn một chiếc áo dài truyền thống với màu hồng nhạt khoe vẻ đẹp dịu dàng thì Khả Như chọn váy yếm trắng khoe vai trần quyến rũ. Cả hai mỹ nhân 8x đều nhận được rất nhiều lời khen ngợi về nhan sắc khi xuất hiện ở sự kiện này.Trước đó, tin đồn về mối quan hệ rạn nứt giữa Puka và Khả Như đã râm ran một thời gian dài. Ở khu vực backdrop, cả hai đã có những tương tác vô cùng tự nhiên và thân thiết. Họ cùng cười đùa, đứng sát và tạo dáng chụp ảnh, khiến nhiều người tin rằng tình bạn giữa cả hai đã thực sự "gương vỡ lại lành".Việc Puka và Khả Như tái hợp tại sự kiện Nụ hôn bạc tỉ đã khiến người hâm mộ chú ý, bên cạnh dàn diễn viên chính bao gồm Đoàn Thiên Ân, Lê Xuân Tiền, Ma Ran Đô, Huỳnh Phương. Đây là lần đầu tiên Thu Trang thử sức với vai trò đạo diễn, đánh dấu một bước ngoặt lớn sau nhiều năm gắn bó với điện ảnh qua vai trò diễn viên.
tỷ lệ kèo bồ đào nha vs thụy sĩ
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
